|
![]()
Derneğin
Tanımı
23.11.2004 tarihinde yürürlüğe giren
5253 sayılı Dernekler Kanununun 2. maddesinde derneğin
tanımı; " Dernek: Kazanç paylaşma dışında, kanunlarla
yasaklanmamış belirli ve ortak bir amacı gerçekleştirmek
üzere, en az yedi gerçek veya tüzel kişinin, bilgi ve
çalışmalarını sürekli olarak birleştirmek suretiyle
oluşturdukları tüzel kişiliğe sahip kişi topluluklarını”
olarak yapılmıştır.
Kimler dernek
kurabilir
Fiil ehliyetine sahip gerçek veya tüzel
kişiler, önceden izin almaksızın dernek kurma hakkına
sahiptir.
Dernek kurucusu olabilmeleri ile ilgili
olarak, Türk Silâhlı Kuvvetleri ve kolluk kuvvetleri
mensupları ile kamu kurum ve kuruluşlarının memur
statüsündeki görevlileri hakkında özel kanunlarında
getirilen kısıtlamalar saklıdır.
Ayrıca, onbeş yaşını bitiren ayırt etme
gücüne sahip küçükler; toplumsal, ruhsal, ahlakî,
bedensel ve zihinsel yetenekleri ile spor, eğitim ve
öğretim haklarını, sosyal ve kültürel varlıklarını, aile
yapısını ve özel yaşantılarını korumak ve geliştirmek
amacıyla yasal temsilcilerinin yazılı izni ile çocuk
dernekleri kurabilir veya kurulmuş çocuk derneklerine
üye olabilirler.
Oniki yaşını bitiren küçükler yasal
temsilcilerinin izni ile çocuk derneklerine üye
olabilirler ancak yönetim ve denetim kurullarında görev
alamazlar.
Çocuk derneklerine onsekiz yaşından
büyükler kurucu veya üye olamazlar.
Dernek kurucusu olacak kişilerde aranan
fiil ehliyetine ne şekilde sahip olunur.
4721 sayılı Türk Medeni Kanununda
belirtildiği üzere; ayırt etme gücüne sahip ve kısıtlı
olmayan her ergin kişinin fiil ehliyeti vardır.
Ayırt etme
gücüne sahip ve kısıtlı olmamak: Yaşının
küçüklüğü yüzünden veya akıl hastalığı, akıl zayıflığı,
sarhoşluk ve bunlara benzer sebeplerden biriyle akla
uygun biçimde davranma yeteneğinden yoksun olmamak yada
bir yıl veya daha uzun süreli özgürlüğü bağlayıcı bir
cezaya mahkûm bulunmamaktır.
Ergin
olmak: Onsekiz yaşını doldurmuş olmak
veya onsekiz yaşın doldurmamış olduğu halde evlenmiş
olmak yada onbeş yaşını doldurmuş küçüklerin kendi
isteği ve velisinin rızasıyla mahkemece ergin kılınmış
olmaktır.
Tüzel kişiler, kanuna ve kuruluş
belgelerine göre gerekli organlara sahip olmakla, fiil
ehliyetini kazanırlar. Tüzel kişinin iradesi, organları
aracılığıyla açıklanır.
Dernekler özel hukuk tüzelkişisi olup,
Türk Medeni Kanununun 48. maddesinde belirtilen tüm hak
ve yetkilere sahiptir.
Hangi amaçla
dernek kurulamaz
Anayasa ve kanunlarla açıkça yasaklanan
amaçları veya konusu suç teşkil eden fiilleri
gerçekleştirmek amacıyla dernek kurulamaz.
Derneğin amacı; kazanç paylaşma dışında,
kanunlarla yasaklanmamış belirli ve ortak bir gayeyi
gerçekleştirmeye yönelik, anlaşılabilir ve süreklilik
arz etmelidir. Hukuka veya ahlâka aykırı olmamalıdır.
Derneğin
kuruluş şekli
Dernekler, kuruluş bildirimini, dernek
tüzüğünü ve gerekli belgeleri yerleşim yerinin bulunduğu
yerin en büyük mülki amirine verdikleri anda tüzel
kişilik kazanırlar.
Dernek
tüzüğünün içeriği
Dernekler Mevzuatı gereğince derneğin
tüzüğünde aşağıda gösterilen hususların belirtilmesi
zorunludur:
-
Derneğin adı ve merkezi.
(Derneğinizin adı, daha önce kurulmuş olan bir
derneğin adından farklı olmak zorundadır.)
-
Derneğin amacı ve bu amacı
gerçekleştirmek için dernekçe sürdürülecek çalışma
konuları ve çalışma biçimleri ile faaliyet alanı.
-
Derneğe üye olma ve üyelikten
çıkmanın şart ve şekilleri.
-
Genel kurulun toplanma şekli ve
zamanı.
-
Genel kurulun görevleri, yetkileri,
oy kullanma ve karar alma usul ve şekilleri.
-
Yönetim ve denetim kurullarının
görev ve yetkileri, ne suretle seçileceği, asıl ve
yedek üye sayısı.
-
Derneğin şubesinin bulunup
bulunmayacağı, bulunacak ise şubelerin nasıl
kurulacağı, görev ve yetkileri ile dernek genel
kurulunda nasıl temsil edileceği.
-
Üyelerin ödeyecekleri giriş ve
yıllık aidat miktarının belirlenme şekli.
-
Derneğin gelir kaynakları.
-
Derneğin borçlanma usulleri.
-
Derneğin iç denetim şekilleri.
-
Tüzüğün ne şekilde değiştirileceği.
-
Derneğin feshi halinde mal
varlığının tasfiye şekli.
-
m-Dernek geçici yönetim kurulu
üyelerinin adı, soyadı, görev ünvanı.
Dernek tüzüğünde kanunen belirtilmesi
zorunlu hususlar dışında, Kanuna aykırı olmamak kaydıyla
tüzükte yer alması istenilen diğer hükümler
eklenebilir.
|
